İbarenin iptaline ait Danıştay Sekizinci Dairesinin 24/03/2022 tarih ve E:2019/2993, K:2022/2061 sayılı kararının ONANMASINA karar verildi.
Düzenleme ne getirmişti
Dava konusu düzenleme ile; havalimanı ile Belde terminali ve Etraf Vilayet ve ilçeler ortasındaki nakliyeciliği düzenleme yetkisinin Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’ndan, havalimanı işletmecilerine (DHMİ ve Özel havalimanı işletmeciliği yapan kuruluşlar) devredilmiştir.
İDDK: Yetki bölümüne ait bir yasal düzenleme yok
Havaalanı/havalimanı ile yerleşim yerleri ortasında yolcu nakliyatı konusunda mevzuatla davalı Bakanlığa tanınan Laf konusu düzenleme yetkisinin dönemine İmkan tanıyan yasal bir düzenleme bulunmadığından, bahse bahis yetkinin havalimanı işletmecilerine devredilmesine ait, Havalimanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği (SHY-22)’nin dava konusu 11. hususunun 1. fıkrasının (c) bendinde yer Meydan ”havalimanı işletmecisi tarafından düzenlenir.” ibaresinde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
T.C.
DANIŞTAY
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
temel No: 2022/2378
Karar No: 2022/2885
TEMYİZ EDEN (DAVALILAR) : 1- . Bakanlığı
VEKİLİ: Av. .
2- .Genel Müdürlüğü
VEKİLLERİ: Av. . – Av. .
KARŞI taraf (DAVACI) : . İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.
VEKİLİ: Av. .
İSTEMİN KONUSU:
Danıştay Sekizinci Dairesinin 24/03/2022 tarih ve E:2019/2993, K:2022/2061 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: 17/06/2017 tarih ve 30099 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan, Havalimanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği (SHY-22)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 3. hususu ile değişik Havalimanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği (SHY-22)’nin 11. hususunun 1. fıkrasının (c) bendinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti:
Danıştay Sekizinci Dairesinin 24/03/2022 tarih ve E:2019/2993, K:2022/2061 sayılı kararıyla;
Davacı tarafından öne sürülen savlarda, Bakanlığa ilişkin olan yetkinin Özel hukuk şahsı olan havalimanı işletmesine bırakılması suretiyle kendilerini yetkilendiren belediyelerin yetkilerine tecavüz edildiği ve Bakanlığın yetkisini devredemeyeceğinin belirtilmiş olması nedeniyle davanın; düzenlemede yer Meydan ”havalimanı işletmecisi tarafından düzenlenir” ibaresinin iptali için açıldığı değerlendirilmekle, incelemenin bu ibareye hasren yapıldığı,
Öte yandan, davalı idarece düzenlemede yargı kararları sonrasında tekrar değişiklik yapılması sebebiyle davanın konusuz kaldığı belirtilmiş ise de; değişikliklerin yargı kararının uygulanması maksadıyla tesis edilmiş olması karşısında bu argümana, prestij edilmeyerek işin temelinin incelendiği,
Dava konusu düzenleme ile; havalimanı ile Belde terminali ve Etraf Vilayet ve ilçeler ortasındaki nakliyeciliği düzenleme yetkisinin Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’ndan, havalimanı işletmecilerine (DHMİ ve Özel havalimanı işletmeciliği yapan kuruluşlar) devredildiği ve unsurun devamında da havalimanı işletmecilerinin Laf konusu nakliyeciliği hangi temeller dahilinde yapacağına ait kuralların belirtildiği,
Büyükşehir belediyesi sonları dahilinde Belde içi trafik, ulaşım ve toplu taşıma ile ilgili konularda karar alma ve tasarrufta bulunma yetkisinin, büyükşehir belediyelerine ilişkin olduğu Aleni olmakla birlikte, sivil havacılık alanında Özel bir düzenleme olan Türk Sivil Havacılık Kanunu’nda, havacılığın bir ögesi olarak belirlenen hizmetler konusunda düzenleme yapma yetkisinin davalı Bakanlığa bırakıldığı, Yeniden Bakanlığın ulaşım çeşitleri ortasında (hava-kara) uyum sağlama yetkisinin bulunduğu, Türk Sivil Havacılık Kanunu’nun 43. unsuru ile, Bakanlığa, havaalanı ve Gerekli göreceği öteki yerlerde havacılık faaliyetinin düzey ve itimat içinde yürütülmesi için Önlem alma ve düzenleme yapma yetkisi tanındığı, bu kapsamda düzenleme yapma yetkisini kullanan Ulaştırma Bakanlığınca çıkarılan Yönetmelik ile, ‘Ulaşım’ hizmetinin yer hizmetleri kapsamında olduğu belirtilerek, Belde terminali ve/veya terminalleri ile havaalanı ortasında ve/veya hava alanından Etraf vilayetlere ve ilçelere yapılacak olan sistemli yolcu nakliyatının, taleplere nazaran Bakanlık tarafından düzenleneceği belirtildiğinden, ilgili kanun uyarınca Özel bir düzenleme niteliğinde olan bu karar nedeniyle havaalanı ile terminal ortasındaki nakliyeciliğin nasıl yürütüleceğini belirleme konusunda Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’na da yetki verildiği ve bu düzenlemelerin belediyenin yetkilerini ortadan kaldırmadığı,
Buna nazaran; Özel kanun ve bu Kanun’a dayanılarak çıkartılan Yönetmelikte, havacılık hizmetlerinin düzenlenmesi için hava alanı ve Gerekli göreceği diğer yerlerde alınacak Önlem kapsamında bedellendirilen ve sonu “havaalanı-terminal” olarak belirlenen yolcu nakliyatı konusunda müsaade, ruhsat kontrol yetkisinin Bakanlığa ilişkin olduğu Aleni ise de, Belde içi ulaşım hizmeti niteliğinde olan yolcu taşıma faaliyetlerine müsaade, ruhsat Eda ve denetleme konusunda, Vilayet mülki hudutları içinde olmak şartı ile, Bakanlığın yanında Belediyelerin de bu konuda yetkili olduğu; Bakanlığın havaalanı-terminal çizgisi dışında şehiriçi yolcu nakliyatına ait ise yetkisinin bulunmadığı, Belediye Kanunu uyarınca belediyeler tarafından -havaalanı belediye hududu içinde olmak koşuluyla- şehiriçi-havaalanı ortası yolcu nakliyatının düzenlenip denetlenebileceği sonucuna varıldığı, öte yandan Bakanlığın düzenleme yapması (havalanı-terminal arası) halinde ise, belediyenin Belde içi güzergah ve durak yeri belirleme hakkı bulunduğunun da tartışmasız olduğu,
Dava konusu olayda, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’na verilen, havalimanı ile Belde terminali ortasındaki nakliyat faaliyetinin düzenlenmesine ait yetkinin, istisnai nitelikte olduğu ve halk menfaatleri çerçevesinde yürütülmesi gereken iktisadi bir aktiflik olan ulaşım hizmetinin düzenlenmesi konusundaki yetkinin, havalimanı işletmecilerine periyodunu Muhtemel kılacak yasal düzenlemenin de bulunmadığı görüldüğünden, üst hukuk normlarına Müsait olarak düzenlenmediği anlaşılan dava konusu düzenlemede yer alan, ”havalimanı işletmecisi tarafından düzenlenir” ibaresinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle, dava konusu Yönetmeliğin 11. hususunun 1. fıkrasının (c) bendinde yer Meydan ”havalimanı işletmecisi tarafından düzenlenir.” ibaresinin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN TEZLERİ:
Davalı yönetimler tarafından, davacının iptal davası açmakta hukuksal menfaatinin bulunmadığı, davalı Bakanlık tarafından davanın hasımlık nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiği, bakılan davada verilen yürütmenin durdurulması kararı üzerine 03/11/2018 tarih ve 30584 sayılı Resmi Gazete’de yapılan düzenleme ile Yönetmeliğin 11. hususunun 1. fıkrasının (c) bendinin değiştirildiği, bu nedenle konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi ve yargılama masrafları ile vekalet fiyatının de davacı tarafa yükletilmesi gerektiği, temyize mevzu Daire kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI:
Davacı tarafından, Danıştay Sekizinci Dairesince verilen kararın adap ve hukuka Müsait bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ KANISI:
Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının münasebeti değiştirilerek onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Yargıcının açıklamaları dinlendikten ve evraktaki evraklar incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Üye .’ın, dava dilekçesinde, 17/06/2017 tarih ve 30099 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan, Havalimanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği (SHY-22)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 3. unsuru ile değişik Havalimanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği (SHY-22)’nin 11. unsurunun 1. fıkrasının (c) bendinin iptali istenilmesine karşın, uyuşmazlığı çözen Daire tarafından, dava dilekçesinde yer Meydan tezler göz önüne alınarak, davacının Havalimanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği (SHY-22)’nin 11. hususunun 1. fıkrasının (c) bendine yönelik iptal istemi, anılan Yönetmeliğin 11. hususunun 1. fıkrasının (c) bendinde yer Meydan “havalimanı işletmecisi tarafından düzenlenir.” ibaresine hasren inceleme yapılmasında hukuken isabet olmadığı ve Noksan inceleme yapıldığı istikametindeki metoda yönelik oyuna karşılık, dava dilekçesindeki davacı savları dikkate alındığında, Dairece hasren inceleme yapılarak karar verilmesinde yargılama adabına bir terslik bulunmadığına oyçokluğu ile karar verilerek işin temeline geçildi.
İNCELEME VE MÜNASEBET:
MADDİ OLAY:
17/06/2017 tarih ve 30099 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Havalimanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği (SHY-22)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 3. unsuru ile değişik Havalimanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği (SHY-22)’nin 11. unsurunun 1. fıkrasının (c) bendinde, “c) kent terminali ve/veya terminalleri ile havalimanı ortasında ve/veya havalimanından Etraf vilayetlere ve ilçelere yapılacak olan tertipli yolcu taşıma işletmeciliği, karayolu nakliyatı ile ilgili bütün mevzuata uyulması şartı ile taleplere nazaran, bu Yönetmelik asılları çerçevesinde havalimanı işletmecisi tarafından düzenlenir. Lakin 10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 9 uncu hususuna nazaran Ulaşım Uyum Merkezi (UKOME) kararı ile yetkilendirilen ve havalimanı, Belde merkezi, havalimanı ortasında ulaşım hizmeti verecek kuruluşlar bu Yönetmelik gerekliliklerinin dışındadır. Ulaşım hizmetinde aşağıdaki konular dikkate alınır.” kuralına yer verilmiştir.
Bunun üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
.
HUKUKİ KIYMETLENDİRME:
Dava konusu düzenleme ile Belde terminali ve/veya terminalleri ile havalimanı ortasında ve/veya havalimanından Etraf vilayetlere ve ilçelere yapılacak olan tertipli yolcu nakliyatını düzenleme yetkisi, davalı Bakanlıktan havalimanı işletmecilerine (DHMİ ve Özel havalimanı işletmeciliği yapan kuruluşlara) devredilmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuat kararları Birlikte değerlendirildiğinde; belediye ve mücavir Meydan hudutları içinde Belde içi trafik, ulaşım ve toplu taşıma ile ilgili konularda karar alma ve tasarrufta bulunma yetkisinin, belediye ve/veya büyükşehir belediyelerine ilişkin olduğu, buna nazaran havaalanı/havalimanının belediye ve mücavir Meydan hudutları içinde kaldığı yerlerde belediye ve/veya büyükşehir belediyelerinin havaalanı/havalimanı ile yerleşim yerleri ortasındaki yolcu nakliyatının düzenlenmesi konusunda yetkili bulundukları, bununla Birlikte sivil havacılık alanında Özel bir düzenleme niteliği taşıyan 2920 sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu uyarınca, havacılığın bir ögesi olarak belirlenen hizmetlerin düzenlenmesi konusunda misyonlu ve yetkili kılınan davalı Bakanlığın, havaalanı/havalimanı ve Gerekli göreceği öbür yerlerde havacılık faaliyetinin düzey ve itimat içinde yürütülmesi için Gerekli tedbirleri alma ve düzenleme yapma yetkisinin bulunduğu, bu kapsamda davalı Bakanlığın da, ilgili belediyeler tarafından belirlenecek güzergah ve durak yerlerine uymak kuralıyla, havaalanı/havalimanı ile yerleşim yerleri ortasında yolcu nakliyatının düzenlenmesi konusunda yetkisinin bulunduğu anlaşılmaktadır.
Bununla birlikte; havaalanı/havalimanı ile yerleşim yerleri ortasında yolcu nakliyeciliği konusunda mevzuatla davalı Bakanlığa tanınan Laf konusu düzenleme yetkisinin periyoduna İmkan tanıyan yasal bir düzenleme bulunmadığından, bahse husus yetkinin havalimanı işletmecilerine devredilmesine ait, Havalimanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği (SHY-22)’nin dava konusu 11. unsurunun 1. fıkrasının (c) bendinde yer Meydan ”havalimanı işletmecisi tarafından düzenlenir.” ibaresinde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı yönetimlerin temyiz istemlerinin reddine,
2. Üstte özetlenen münasebetle, Havalimanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği (SHY-22)’nin dava konusu 11. hususunun 1. fıkrasının (c) bendinde yer Meydan ”havalimanı işletmecisi tarafından düzenlenir.” ibaresinin iptaline ait Danıştay Sekizinci Dairesinin 24/03/2022 tarih ve E:2019/2993, K:2022/2061 sayılı kararının üstte belirtilen münasebetle ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 13/10/2022 tarihinde adapta oyçokluğu, asılda oybirliği ile karar verildi.
Yorum Yok