Danıştay İdari Dava Daireleri Şurası, Valinin Özel öğretim kurumlarında vazife yapan yönetici ve çalışanın çalışma müsaadelerinin düzenlenmesi ve bu bireylerin misyonlarına nihayet verilmesi konusunda yetkisini kaymakama devredebileceğine hükmetti.
Aksi istikamette görüş veren birinci derece mahkemesi ısrar kararını bozdu.
Yetki dönemine açıklı getirildi
Yetki zamanının geçerli olabilmesi için kimi ögeleri barındırması gerekir ve bu koşullardan rastgele birinin eksikliği ise yapılan yetki zamanının geçerliliğini hukuken sakatlar. Yetkili bir makamın, yetkilerinin bir kısmını Öbür bir makama devretmesi halinde, devir ait Aleni bir yasal düzenlemenin bulunması, devranın tıpkı hukuksal Benlik içinde yapılması, devredilen yetkinin kısmi olması yani kanunla yetkili kılınan makamın bütün yetkilerini devretmesinin Muhtemel olmaması, devredilen yetkinin hangi mevzuya ait olduğunun ve sonlarının açıkça belirlenmesi, yazılılık, yasaklanmamış olma ve ilgililere duyurulması üzere geçerlilik kaidelerini taşıması gerekmektedir.
Valinin yetkileri açıktır
5442 sayılı Vilayet Yönetimi Kanunu’nun 9. unsurunda ise, Vilayet genel yönetiminin, hükümetin serbestçe atadığı valinin otorite ve sorumluluğu altında olduğu, ilin yetki genişliği aslına nazaran yönetilmesi nedeniyle valinin Devleti temsil ettiği ve onun ismine esas olarak, her türlü idari süreç ve hareketleri yapabileceği, valinin, vilayette hükümetin ve farklı başka her bakanın temsilcisi sıfatıyla, bunların idari ve siyasi yürütme vasıtası olduğu, bir Öbür anlatımla verdikleri Buyruk ve kararların uygulanmasını sağladığı, valinin merkezi yönetim teşkilatının en Aka ve en yetkili casusu olduğu, isimli ve askeri örgütler dışında, vilayette yer Meydan Tüm Devlet ve halk kurumları teşkilatının başı ve yetkilisi olduğu, bu bakımdan, ilin genel idaresinden ve gidişinden hükümete ve bakanlara karşı Mesul olduğu, hasebiyle valinin, Laf konusu Örgüt ve işçisi üzerinde bir İç düzenleme ve denetleme yetkisine ve hiyerarşi gücüne sahip olduğu belirtilmiştir.
Valinin, vilayette Devletin ve hükümetin temsilcisi ve başka farklı her Bakanın mümessili ve bunların idari ve siyasi yürütme vasıtası olması cihetiyle, anılan düzenlemelerde belirtilen, “her kademe Bakanlık yöneticileri” ortasında yer aldığı, bunun sonucu olarak da valilik makamının uhdesinde bulunan Özel öğretim kurumlarında vazife yapan yönetici ve çalışanın çalışma müsaadelerinin düzenlenmesi ve bu şahısların misyonlarına nihayet verilmesine ait yetkinin valilikçe kaymakamlara devredilebileceği anlaşılmaktadır.
Bu prestijle, kaymakam tarafından imzalanarak tesis edilen ve yetki ögesi tarafından hukuka Müsait olan sürecin aslı hakkında bir kıymetlendirme yapılarak karar verilmesi gerekirken, dava konusu sürecin iptali yolundaki ısrar kararında türel isabet bulunmamaktadır.
T.C.
DANIŞTAY
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
temel No: 2020/2700
Karar No: 2021/767
Valinin Özel öğretim kurumlarında misyon yapan yönetici ve işçinin çalışma müsaadelerinin düzenlenmesi ve bu bireylerin misyonlarına nihayet verilmesi konusunda yetkisini kaymakama devredebileceği hakkında.
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : Tarsus Kaymakamlığı
VEKİLİ : Av. . KARŞI taraf (DAVACI) : .
VEKİLİ : Av. .
İSTEMİN KONUSU:
Mersin 2. idare Mahkemesinin 11/03/2020 tarih ve E:2020/152, K:2020/294 sayılı ısrar kararının, temeli ve yargılama sarfiyatları ile vekalet fiyatı istikametinden temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava Konusu İstem:
Mersin ili, Tarsus ilçesi, . özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürü olarak vazife yapan davacının, vazifesine nihayet verilmesine ait Tarsus Kaymakamlığının 21/07/2013 tarih ve 45079430.410.07 sayılı süreci ile Tarsus İlçe ulusal Eğitim Müdürlüğünün 06/08/2013 tarih ve 12460 sayılı sürecinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mersin 2. idare Mahkemesinin 19/09/2014 tarih ve E:2013/966, K:2014/992 sayılı kararıyla; Tarsus Kaymakamlığının 21/07/2013 tarih ve 45079430.410.07 sayılı süreci tarafından; 5580 sayılı özel Öğretim Kurumları Kanunu’nun 8. hususu uyarınca dava konusu vazifeye nihayet Eda sürecinin davacı hakkında çalışma müsaadesi veren Valilikçe tesis edilmesi gerekirken, yetkisi olmayan Kaymakam tarafından tesis edildiği, anılan sürecin yetki ögesi istikametinden hukuka Müsait olmadığı gerekçesiyle iptaline, Tarsus İlçe ulusal Eğitim Müdürlüğü’nün 06/08/2013 tarih ve 12460 sayılı süreci istikametinden; süreçte davacının Müdürlük onayının iptal edileceğinin belirtildiği, lakin Laf konusu sürecin müdürlük onayının 1 Yıl müddetle iptaline ait bir karar niteliğinde olmadığı, bu haliyle idari davaya mevzu edilebilecek Kesin ve yürütülmesi Mecbur bir süreç niteliğinde olmadığı gerekçesiyle istemin incelenmeksizin reddine karar verilmiştir.
Daire Kararının Özeti:
Davalı yönetimin kararın iptale ait kısmının temyiz edilmesi üzerine Danıştay Sekizinci Dairesinin 19/03/2019 tarih ve E:2015/4574, K:2019/1943 sayılı kararıyla; 5580 sayılı özel Öğretim Kurumları Kanunu’nun 8. hususu ve ulusal Eğitim Bakanlığı özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği’nin 26. unsuru uyarınca, Özel öğretim kurumlarında misyon yapan yönetici, Muallim ve uzman/usta öğreticilerin çalışma müsaadeleri ile anılan bireylerin misyonuna nihayet verilmesine ait süreçleri tesis etmeye valilik makamının yetkili olduğu, 3046 sayılı Kanun’un 38. hususunun dava konusu süreç tarihinde yürürlükte olan hali ile 652 sayılı ulusal Eğitim Bakanlığının Örgüt ve Vazifeleri Hakkında kanun Kararında Kararname’nin 34. unsurunda; Bakan, Müsteşar ve her kademedeki Bakanlık yöneticilerinin, hudutlarını açıkça belirlemek koşuluyla, yetkilerinden bir kısmını astlarına devredebileceğinin karar altına alındığı, 5442 sayılı Vilayet Yönetimi Kanunu’nun 9. hususu uyarınca, Vilayet genel yönetiminin, hükümetin serbestçe atadığı valinin otorite ve sorumluluğu altında olduğu, ilin yetki genişliği aslına nazaran yönetilmesi nedeniyle valinin Devleti temsil ettiği ve onun ismine düstur olarak, her türlü idari süreç ve hareketleri yapabileceği, valinin, vilayette hükümetin ve farklı başka her bakanın temsilcisi sıfatıyla, bunların idari ve siyasi yürütme vasıtası olduğu, bir Öbür anlatımla verdikleri Buyruk ve kararların uygulanmasını sağladığı, valinin merkezi yönetim teşkilatının en Aka ve en yetkili casusu olduğu, isimli ve askeri örgütler dışında, vilayette yer Meydan Tüm Devlet ve halk kurumları teşkilatının başı ve yetkilisi olduğu, bu bakımdan, ilin genel idaresinden ve gidişinden hükümete ve bakanlara karşı Mesul olduğu, münasebetiyle valinin, Laf konusu Örgüt ve işçisi üzerinde bir İç düzenleme ve denetleme yetkisine ve hiyerarşi gücüne sahip olduğu,
Yukarıda yer verilen mevzuat kararlarından, valinin vilayette Devletin ve hükümetin temsilcisi ve başka ayrı her Bakanın mümessili ve bunların idari ve siyasi yürütme vasıtası olması nedeniyle anılan düzenlemelerde belirtilen, “her kademe yöneticileri” ortasında “valinin” de yer aldığı ve bunun sonucu olarak da valilik makamının uhdesinde bulunan Özel öğretim kurumlarında misyon yapan işçinin çalışma müsaadeleri ile misyonlarına nihayet Eda yetkisinin valilikçe kaymakamlara devredilebileceği,
Mersin Valiliği tarafından yordamına Müsait olarak hazırlanarak yürürlüğe konulan 20/10/2010 tarihli Mersin Valiliği İmza Yetkileri Yönergesi’nde, Özel öğretim kurumlarında vazife yapan yönetici ve işçinin atama, görevlendirme ve misyondan ayrılma onaylarının direkt kaymakamlıklarca yapılacak süreçler ortasında düzenlendiği,
Bu durumda, yetki ögesi tarafından hukuka Müsait olan dava konusu Tarsus Kaymakamlığı sürecinin temeli hakkında bir kıymetlendirme yapılarak karar verilmesi gerekirken, karşıt istikamette verilen kararda hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılarak Mersin 2. idare Mahkemesinin 19/09/2014 tarih ve E:2013/966, K:2014/992 sayılı kararının iptale ait kısmının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Israr Kararının Özeti:
Mersin 2. idare Mahkemesinin 11/03/2020 tarih ve E:2020/152, K:2020/294 sayılı kararıyla; dava konusu sürecin iptali yolundaki birinci kararda ısrar edilmiş, davanın Sonuç prestijiyle “kısmen iptal, kısmen incelenmeksizin ret” ile sonuçlanması nedeniyle 223,45-TL yargılama masrafının yarısı olan 111,725- TL’nin ve karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Taban Fiyat Tarifesi uyarınca belirlenen 1.700,00-TL vekalet fiyatının davalı yönetim tarafından davacıya verilmesine, kalan 111,725-TL yargılama sarfiyatının ise davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN ARGÜMANLARI:
Davalı yönetim tarafından, dava “kısmen iptal, kısmen incelenmeksizin ret” ile sonuçlanması nedeniyle vekalet fiyatının yarı yarıya hükmedilmesi gerekirken, tamamının yönetimlerine yükletilmesinin hukuka muhalif olduğu, temyize husus ısrar kararının iptale, yargılama sarfiyatları ve vekalet fiyatına ait kısımlarının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI:
Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ KANISI:
Temyiz isteminin kabulü ile Mersin 2. idare Mahkemesi ısrar kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Yargıcının açıklamaları dinlendikten ve evraktaki evraklar incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE MÜNASEBET:
MADDİ OLAY:
Mersin İli, Tarsus İlçesi, . özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürü olarak misyon yapan davacı hakkında, “bazı öğrenciler için düzenlediği günlük çalışma saatlerini mevzuat kararına uymayan biçimde öğrencinin kayıtlı olduğu Okul saatleri ile tıpkı yaptığı, kayıtlı olduğu okula devam etmesi gereken kimi öğrencilerin okula devam etmediği halde bu istikametteki yordam ve asılları yerine getirmediği, eğitim vererek fiyat tahakkuk ettirdiği, kimi öğretmenlerin ders defterindeki seans saatlerinin çalışma çizelgesindeki saatlerle uyumlu olmadığı halde Denetim ederek düzeltilmesini sağlamadığı, ., ., ., . ve . isimli öğrencilerin sıhhat kurumlarına gittiği birtakım tarih ve saatte eğitim verilmiş üzere doküman düzenleyip fiyat aldığı” argümanlarıyla başlatılan disiplin soruşturması sonucunda düzenlenen 11/07/2013 tarih ve 51 sayılı soruşturma raporu ile, davacıya isnat edilen fiillerin sabit olduğu tespit edilerek davacının tevhiden 1/4 oranında aylıktan kesme cezası ile cezalandırılması ve müdürlük onayının bir Yıl müddet ile iptal edilmesi Teklif edilmiştir.
Tarsus Kaymakamlığının 21/07/2013 tarih ve 45079430.410.07 sayılı süreciyle davacının misyonuna nihayet verilmesi üzerine, temyizen incelenen dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
5580 sayılı özel Öğretim Kurumları Kanunu’nun “Kurumlarda çalıştırılacak personel” başlıklı 8. hususunda; “… Kurumların müdürleri, kurucu/kurucu temsilcisi tarafından; öteki yönetici ve öğretmen, uzman öğretici ve ehil öğreticileri ise müdürlerince seçilir ve çalışma müsaadeleri valiliğin müsaadesine sunulur. Valiliğin müsaadesi alınmadan müdür ile öbür yönetici, öğretmen, uzman öğretici ve ehil öğreticiler işe başlatılamaz.
Gerekli kuralları taşıyan yönetici, öğretmen, uzman öğretici ve ehil öğreticiler için valilikçe çalışma müsaadesi düzenlenir. Çalışma müsaadesinin iptali Yine valilikçe yapılır.” “Özlük hakları ve sorumluluklar” başlıklı 9. hususunda; “…
Kurumlarda vazife yapan yönetici, öğretmen, uzman öğretici ve ehil öğreticiler, bu kanun kararları Bâtın kalmak üzere; a) Toplumsal Emniyet ve özlük hakları tarafından; 506 sayılı Toplumsal Sigortalar Kanunu ile 4857 sayılı İş Kanunu, b) Yetki, sorumluluk, Ödül ve cezalar ile bunların uygulanması bakımından; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 1702 sayılı Birinci ve Orta Tedrisat Muallimlerinin Terfi ve Tecziyeleri Hakkında Kanun, 4357 sayılı özel Yönetimlerden Maaş Meydan İlkokul Öğretmenlerinin Takımlarına Terfi, Taltif ve Cezalandırılmalarına ve Bu Öğretmenler İçin Teşkil Edilecek sıhhat ve İçtimai Yardım Sandığı ile Bina Sandığına ve Öğretmenlerin Alacaklarına Dair kanun ile 4483 sayılı Memurlar ve diğer halk Vazifelilerinin Yargılanması Hakkında Kanun, kararlarına tabidir.
Ancak, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa nazaran kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren fiillerin işlenmesi halinde bu şahıslara kademe ilerlemesinin durdurulması cezası yerine brüt aylığından 1/4’ü ile 1/2’si ortasında maaş kesim cezası, çalışma müsaadesi veren makam tarafından verilir. Tekrarı halinde ise misyona nihayet verilir. 1702 sayılı Kanuna nazaran meslekten çıkarılma yahut 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa nazaran Devlet memurluğundan çıkarma cezasını gerektiren Fiil ve hallerin işlenmesi halinde, Bakanlığın görüşü alınmak suretiyle işçinin vazifesine, müsaadesi veren makam tarafından nihayet verilir.
Yetki, sorumluluk, ödül, sicil, disiplin ve cezaların uygulanmasına ait öbür temel ve tarzlar çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.” 5442 sayılı Vilayet Yönetimi Kanunu’nun “Valilerin tüzel durumları, misyon ve yetkileri” başlıklı 9. unsurunda; ” Vali, vilayette Devletin ve Hükümetin temsilcisi ve farklı ayrı her Bakanın mümessili ve bunların idari ve siyasi yürütme vasıtasıdır.
Bu sıfatla : A) Valiler, ilin genel yönetiminden her Bakana karşı başka ayrı sorumludur. Bakanlar, Bakanlıklarına ilişkin işleri için valilere re’sen Buyruk ve talimat verirler. Bakanlar, valiler hakkında Bakanlar Konseyine taltif ve tecziye teklifinde bulunabilirler.
B) Bakanlıklar ve tüzelkişiliği haiz genel müdürlükler, Vilayet genel yönetim teşkilatına ilişkin Tüm işleri direkt doğruya valiliklere muharrirler. Valilikler de vilayetlere ilişkin işler için ilgili Bakanlık yahut tüzelkişiliği haiz genel müdürlüklerle direkt doğruya muhaberede bulunurlar. Fakat valiler hesabata ve teknik konulara ilişkin işlerde yönetim şube liderlerine vali ismine imza yetkisi verebilirler.
C) Vali, kanun, tüzük, yönetmelik ve Hükümet kararlarının neşir ve ilanını ve uygulanmasını sağlamak ve Bakanlıkların talimat ve buyruklarını yürütmekle ödevlidir. Bu işlerin gerçekleştirilmesi için gereken Tüm önlemleri almaya yetkilidir.
Ç) Kanun, tüzük, yönetmelik ve Hükümet kararlarının verdiği yetkiyi kullanmak ve bunların yüklediği ödevleri yerine getirmek için valiler genel buyruklar çıkarabilir ve bunları ilan ederler.
D) Vali, dördüncü hususun nihayet fıkrasında belirtilen isimli ve askeri Örgüt dışında kalan Tüm Devlet daire, Kuruluş ve işletmelerini, Özel işyerlerini, Özel yönetim, belediye köy yönetimleriyle bunlara bağlı tekmil kurumları denetler, teftiş eder.
Bu denetleme ve teftişi Bakanlık yahut genel müdürlük müfettişleriyle yahut bu dairelerin amir ve memurlariyle de yaptırabilir.
E) İlin her taraftan genel yönetim ve genel gidişini düzenlemek ve denetlemekten sorumludur.
F) Vali, vilayette teşkilatı yahut misyonlu memuru bulunmayan işlerin yürütülmesini, bu işlerin görülmesiyle yakın ilgisi bulunan her hangi bir yönetim şube yahut daire liderinden isteyebilir. Bu suretle verilen işlerin yapılması mecburidir.
G) Vali, Vilayet içindeki yönetim ve kuruluşlarda çalışan uzman yahut fen kollarına iç memur ve müstahdemlerden asli görevlerine halel getirmemek kaidesiyle ilin genel ve mahalli hizmetlerine müteallik işlerin görülmesini isteyebilir. Bu memurlar verilen işleri yapmakla ödevlidirler.
Vali, keyfiyetten ilgili Bakanlığa ve hukuksal kişiliği haiz genel müdürlüğe bilgi verir.
H) Vali, Devlet gelirlerinin tahakkuk ve tahsilini ve ödeme işlerinin muntazam bir formda yapılmasını ve gelir kaynaklarının gelişmesini sağlamak için önlemler alır ve uygular, gereğinde bu niyetle ilgili Bakanlıklara ve genel müdürlüklere tekliflerde bulunur…” 3046 sayılı Bakanlıkların kurum ve vazife Temelleri Hakkında 174 Sayılı kanun Kararında Kararname ile 13/12/1983 Gün ve 174 Sayılı Bakanlıkların kurum ve vazife Asılları Hakkında kanun Kararında Kararnamenin Birtakım Hususlarının Kaldırılması ve Birtakım Unsurlarının Değiştirilmesi Hakkında 202 Sayılı kanun Kararında Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun’un, dava konusu süreç tarihinde yürürlükte bulunan; “Amaç” başlıklı 1. unsurunda; “Bu Kanunun maksadı, halk hizmetlerinin sistemli, hızlı, tesirli, verimli ve ekonomik bir halde yürütülebilmesi için bakanlıkların kurulmasına, teşkilat, vazife ve yetkilerine ait temel ve yordamları düzenlemektir.”, “Kapsam” başlıklı 2. hususunda; “Bu Kanun, ulusal Savunma Bakanlığı dış diğer bakanlıkların merkez, taşra, Yurt dışı teşkilatları ile bağlı ve ilgili kuruluşlarını kapsar.”, “Yetki devri” başlıklı 38. hususunda; “Bakan, müsteşar ve her kademedeki bakanlık ve kurum yöneticileri, gerektiğinde hudutlarını yazılı olarak açıkça belirlemek koşuluyla yetkilerinden bir kısmını astlarına devredebilir. Lakin yetki devranı yetki devreden amirin sorumluluğunu kaldırmaz.”, 652 sayılı ulusal Eğitim Bakanlığının Örgüt ve Vazifeleri Hakkında kanun Kararında Kararname’nin, dava konusu süreç tarihinde yürürlükte bulunan; “Amaç ve kapsam” başlıklı 1. unsurunda; “Bu kanun Kararında Kararnamenin hedefi; Anayasa, 430 sayılı Tevhidi Tedrisat Kanunu, 1739 sayılı ulusal Eğitim Temel Kanunu ile kalkınma plan ve programları doğrultusunda ulusal eğitim hizmetlerini yürütmek üzere, ulusal Eğitim Bakanlığının kuruluş, misyon, yetki ve sorumluluklarını düzenlemektir.” “Yetki devri” başlıklı 34. hususunda; “Bakan, Müsteşar ve her kademedeki Bakanlık yöneticileri, sonlarını açıkça belirtmek ve yazılı olmak kaydıyla, yetkilerinden bir kısmını alt kademelere devredebilir. Yetki bölümü, Müsait araçlarla ilgililere duyurulur.” kararları yer almaktadır.
HUKUKİ KIYMETLENDİRME:
Anayasa’nın 123. unsurunda; yönetimin, kurum ve misyonlarıyla bir Tüm olduğu ve kanunla düzenleneceği, yönetimin kurum ve misyonlarının, merkezden Yönetim ve yerinden Yönetim temellerine dayandığı; 126. hususunda; Türkiye’nin, merkezi yönetim kuruluşu bakımından, coğrafya durumuna, ekonomik kaidelere ve halk hizmetlerinin gereklerine nazaran, vilayetlere, vilayetlerin de öteki kademeli kısımlara ayrıldığı, vilayetlerin yönetiminin yetki genişliği aslına dayandığı, 128. hususunda ise; Devletin, halk iktisadi teşebbüsleri ve öteki halk hukukî bireylerinin genel yönetim asıllarına nazaran yürütmekle yükümlü oldukları halk hizmetlerinin gerektirdiği asli ve Daimi misyonların, memurlar ve diğer halk vazifelileri eliyle görüleceği karar altına alınmıştır. Üstte değinilen ve “İdarenin kanuniliği” prensibinin de Anayasal desteklerini oluşturan kararlar, birebir vakitte “yetkinin halk nizamından olduğu” yolundaki yönetim hukuku unsurunun de Anayasal desteğini oluşturmaktadır. Hasebiyle, halk hukukunda bir yetkinin lakin mevzuat ile bu yetkinin kendisine verildiği makam ve o makamda yetki kullanmayı haiz halk vazifelileri tarafından kullanılması temeldir. Bir Öbür anlatımla, yetki evresi istisnai bir adaptır. Lakin buna karşın, halk yönetiminin süratli çalışabilmesi, idari işleyişin kolaylaştırılması ve süratli karar alınmasının sağlanması üzere saiklerle yetkili makamca, yetkilerinin kimilerinin alt makamlara devredilmesi gerekliliği Laf konusu olabilir.
Ancak, yetki zamanının geçerli olabilmesi için birtakım ögeleri barındırması gerekir ve bu koşullardan rastgele birinin eksikliği ise yapılan yetki evresinin geçerliliğini hukuken sakatlar. Yetkili bir makamın, yetkilerinin bir kısmını Öbür bir makama devretmesi halinde, devir ait Aleni bir yasal düzenlemenin bulunması, zamanın tıpkı hükmî Benlik içinde yapılması, devredilen yetkinin kısmi olması yani kanunla yetkili kılınan makamın bütün yetkilerini devretmesinin Muhtemel olmaması, devredilen yetkinin hangi hususa ait olduğunun ve sonlarının açıkça belirlenmesi, yazılılık, yasaklanmamış olma ve ilgililere duyurulması üzere geçerlilik kurallarını taşıması gerekmektedir. 5580 sayılı özel Öğretim Kurumları Kanunu’nun 8. unsurunda; Özel öğretim kurumlarında misyon yapan yönetici, Muallim ve uzman/usta öğreticilerin çalışma müsaadelerinin valilikçe düzenleneceği, valiliğin müsaadesi alınmadan anılan işçinin işe başlatılamayacağı, çalışma müsaadelerinin iptalinin de Yine valilikçe yapılacağı, 9. unsurunda ise; kurumlarda çalışan yönetici, öğretmen, uzman/usta öğreticilerin yetki, sorumluluk, Ödül ve cezalar ile bunların uygulanması bakımından 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu kararlarına tabi oldukları, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na nazaran kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren fiillerin işlenmesi halinde bu şahısların kademe ilerlemesinin durdurulması cezası yerine brüt aylığından 1/4’ü ile 1/2’si ortasında maaş kesim cezası, tekrarı halinde ise misyona nihayet Eda cezası ile cezalandırılacağı, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa nazaran Devlet memurluğundan çıkarma cezasını gerektiren Fiil ve hallerin işlenmesi halinde, Bakanlığın görüşü alınmak suretiyle çalışanın vazifesine, müsaadesi veren makam tarafından nihayet verileceği düzenlenmiştir. Buna nazaran, Devlet memurluğundan çıkarılmayı gerektiren fiilleri işleyen işçinin Devlet memurluğundan çıkarılmasına ve/veya yöneticilik misyonuna nihayet verilmesine yönelik süreçleri tesis etmeye yetkili makamın, 5580 sayılı Kanun’da yer Meydan Aleni düzenleme uyarınca çalışma müsaadesi veren “valilik” makamı olduğu görülmektedir. 3046 sayılı Kanun’un 38. hususu ile 652 sayılı ulusal Eğitim Bakanlığının Örgüt ve Misyonları Hakkında kanun Kararında Kararname’nin 34. hususunun dava konusu süreç tarihinde yürürlükte olan halinde; Bakan, Müsteşar ve her kademedeki Bakanlık yöneticilerinin, sonlarını açıkça belirlemek kuralıyla, yetkilerinden bir kısmını astlarına devredebilecekleri karar altına alınmıştır. 5442 sayılı Vilayet Yönetimi Kanunu’nun 9. hususunda ise, Vilayet genel yönetiminin, hükümetin serbestçe atadığı valinin otorite ve sorumluluğu altında olduğu, ilin yetki genişliği temeline nazaran yönetilmesi nedeniyle valinin Devleti temsil ettiği ve onun ismine düstur olarak, her türlü idari süreç ve aksiyonları yapabileceği, valinin, vilayette hükümetin ve başka ayrı her bakanın temsilcisi sıfatıyla, bunların idari ve siyasi yürütme vasıtası olduğu, bir Öbür anlatımla verdikleri Buyruk ve kararların uygulanmasını sağladığı, valinin merkezi yönetim teşkilatının en Aka ve en yetkili casusu olduğu, isimli ve askeri örgütler dışında, vilayette yer Meydan Tüm Devlet ve halk kurumları teşkilatının başı ve yetkilisi olduğu, bu bakımdan, ilin genel idaresinden ve gidişinden hükümete ve bakanlara karşı Mesul olduğu, hasebiyle valinin, Laf konusu Örgüt ve işçisi üzerinde bir İç düzenleme ve denetleme yetkisine ve hiyerarşi gücüne sahip olduğu belirtilmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuat kararlarından; valinin, vilayette Devletin ve hükümetin temsilcisi ve farklı ayrı her Bakanın mümessili ve bunların idari ve siyasi yürütme vasıtası olması cihetiyle, anılan düzenlemelerde belirtilen, “her kademe Bakanlık yöneticileri” ortasında yer aldığı, bunun sonucu olarak da valilik makamının uhdesinde bulunan Özel öğretim kurumlarında misyon yapan yönetici ve işçinin çalışma müsaadelerinin düzenlenmesi ve bu bireylerin vazifelerine nihayet verilmesine ait yetkinin valilikçe kaymakamlara devredilebileceği anlaşılmaktadır.
Nitekim, Mersin Valiliği tarafından metoduna Müsait olarak hazırlanarak yürürlüğe konulan 20/10/2010 tarihli Mersin Valiliği İmza Yetkileri Yönergesi’nde, Özel öğretim kurumlarında misyon yapan yönetici ve işçinin atama, görevlendirme ve misyondan ayrılma onaylarının direkt kaymakamlıklarca yapılacak süreçler ortasında düzenlendiği anlaşılmaktadır.
Bu prestijle, kaymakam tarafından imzalanarak tesis edilen ve yetki ögesi istikametinden hukuka Müsait olan sürecin aslı hakkında bir kıymetlendirme yapılarak karar verilmesi gerekirken, dava konusu sürecin iptali yolundaki ısrar kararında hukuksal isabet bulunmamaktadır.
Öte yandan, davalı idarece temyizen incelenen kararın yargılama masrafları ve vekalet fiyatına ait kısımlarının da bozulması talep edilmiş ise de, Konseyimizce verilen bozma kararı üzerine idare Mahkemesince işin aslına girilerek tekrar bir karar verileceği ve ulaşılacak sonuca nazaran yargılama sarfiyatları ve vekalet fiyatı hakkında da yine bir karar kurulacağından, bu evrede Laf konusu talep tarafından bir kıymetlendirme yapılmasına gerek bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle; 1. Davalı yönetimin temyiz isteminin kabulüne; 2. Dava konusu sürecin üstte özetlenen münasebetle iptaline ait Mersin 2. idare Mahkemesinin temyize mevzu 11/03/2020 tarih ve E:2020/152, K:2020/294 sayılı ısrar kararının BOZULMASINA, 3. Yine bir karar verilmek üzere belgenin Mersin 2. idare Mahkemesine gönderilmesine, 4. Bu kararın bildirim tarihini izleyen günden itibaren 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu Aleni olmak üzere, 14/04/2021 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.
Yorum Yok