Aksi istikamette ısrar kararı veren birinci derece mahkemesi kararını bozdu.
İlk derece mahkemesi: Yönetimin takdir hakkı vardır
Gerekli koşulları haiz olan çalışanı resen emekliye sevk etme konusunda davalı yönetime geniş bir takdir yetkisi tanındığı, ilgili çalışanın belirlenmesi noktasında Kanun’da emeklilik yahut yaşlılık aylığı bağlanabilme kaidelerine yer verildiği, yönetime tanınan takdir yetkisi kapsamında tesis edilen dava konusu süreçte hukuka terslik bulunmamaktadır.
Bu karar Danıştay 5. Dairesince bozulmuştur. Birinci derece mahkemesi kararında ısrar etmiştir.
İDDK: Eşit, objektif ve istikrarlı halde süreç tesis edilmemiştir
Dava belgesinin ve emsal nitelikte olan Danıştay İdari Dava Daireleri Heyeti aslına kayıtlı öbür belgelerin incelenmesinden; davalı idarece yapılan değerlendirmelerde, misyonuna devam ettirilen işçinin, Bazen Vakit sicil not ortalaması yüksek olmasına Karşın Ödül ve takdirnameler, eğitim ve tahsille kazanılan bilgi, maharet bakımından re’sen emekli edilen çalışanın gerisinde kaldığı, Bazen Vakit Ödül ve takdirnameler, eğitim ve tahsille kazanılan bilgi, marifet bakımından başkalarından önde olan işçinin geçirdiği soruşturmalar ve aldığı cezalar dikkate alınarak misyonuna devam ettirilmediği; bir çalışanın misyonuna devam edebilmesi için önünde Mani olan bir fiilin öteki bir işçi için Mani görülmediği; hasebiyle, davalı idarece yapılan değerlendirmede dikkate alındığı belirtilen, çalışanın, geçmiş hizmetleri, haklarındaki soruşturma ve cezalar, performans puanları, temsil ve yöneticilik yetenekleri, özgüveni, verimlilik ve gibisi özelliklerinin gözetilmesinde eşit, objektif ve istikrarlı bir uygulamanın bulunmadığı, bunlardan birine öncelik verilmiş ise bunun münasebetlerinin açıklanmadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, belgede yer Meydan Yüksek Kıymetlendirme Şurası kararında her ne kadar, işçinin, geçmiş hizmetleri, haklarındaki soruşturma ve cezalar, performans puanları, temsil ve yöneticilik yetenekleri, özgüveni, verimlilik ve gibisi özellikleri dikkate alınarak bir kıymetlendirme yapıldığı belirtilmiş ise de; uyuşmazlık konusu periyotta misyonuna devam ettirilen çalışana ait listeler ile listelerde yer Meydan işçinin kıdem, sicil, Ödül ve takdirnameler, eğitim ve tahsille kazanılan bilgi, marifet ve davranışlar ile geçmişte alınmış cezalar, geçirilen ve devam eden soruşturma bilgileri göz önüne alındığında, davalı idarece, üstte belirtilen ölçütlerin uygulanmasında eşit, objektif ve istikrarlı formda süreç tesis edildiğinin ortaya konulamadığı anlaşıldığından, dava konusu süreçte hukuka uyarlık, davanın reddi yolundaki idare Mahkemesi ısrar kararında hukuksal isabet bulunmamaktadır.
T.C.
DANIŞTAY
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
temel No: 2021/2589
Karar No: 2022/3097
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : .
KARŞI taraf (DAVALI) : . genel Müdürlüğü
VEKİLİ: Av. .
İSTEMİN KONUSU:
… idare Mahkemesinin . tarih ve E:., K:. sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: güvenlik genel Müdürlüğü Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı buyruğunda 1. Sınıf güvenlik müdürü olarak misyon yapan davacının, 3201 sayılı güvenlik Örgüt Kanunu’nun süreksiz 27. unsuru uyarınca resen emekliye sevk edilmesine ait . tarih ve . sayılı güvenlik genel Müdürlüğü Yüksek Kıymetlendirme Şurası kararının iptaline karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti
… idare Mahkemesinin . tarih ve E:., K:. sayılı kararıyla,
Gerekli kuralları haiz olan çalışanı resen emekliye sevk etme konusunda davalı yönetime geniş bir takdir yetkisi tanındığı, ilgili çalışanın belirlenmesi noktasında Kanun’da emeklilik yahut yaşlılık aylığı bağlanabilme koşullarına yer verildiği, yönetime tanınan takdir yetkisi kapsamında tesis edilen dava konusu süreçte hukuka karşıtlık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti:
Danıştay Beşinci Dairesinin karar düzeltme kademesinde verilen 07/07/2020 tarih ve E:2017/6541, K:2020/3239 sayılı kararıyla;
3201 sayılı Kanun’un Süreksiz 27. unsuru kıymetlendirilerek, yönetime Kanun’da belirtilen şartları taşıyan işçi ortasından resen emekliye sevk edeceği çalışanı belirleme konusunda takdir yetkisi tanındığı Aleni olmakla birlikte, Laf konusu takdir yetkisinin mutlak ve sınırsız olmayıp, halk faydası ve hizmet gerekleriyle sonlu olduğu ve bu açıdan yargı kontrolüne tabi bulunduğu; davalı idarece yapılan değerlendirmede dikkate alındığı belirtilen; çalışanın geçmiş hizmetleri, haklarındaki soruşturma ve cezalar, performans puanları, temsil ve yöneticilik yetenekleri, özgüveni, verimlilik ve gibisi özellikleri istikametinden eşit, objektif ve istikrarlı bir uygulamanın Laf konusu olmadığı, bunlardan birine öncelik verilmiş ise bunun münasebetlerinin açıklanmadığı, resen emekliye sevk edilecek çalışanın seçiminde kullanıldığı belirtilen ölçütlerin uygulanmasında eşit, objektif ve istikrarlı formda süreç tesis edildiğinin ortaya konulamadığı anlaşıldığından davaya mevzu süreçte hukuka uyarlık görülmediği sonucuna varılarak; .. idare Mahkemesinin . tarih ve E:., K:. sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi ısrar kararının özeti:
… idare Mahkemesinin . tarih ve E:., K:. sayılı kararıyla; davanın reddi yolundaki birinci kararda ısrar edilmiştir.
TEMYİZ EDENİN ARGÜMANLARI:
Davacı tarafından, yetersizliğinin ve emekli edilmesinin haklı nedeninin idarece ispatlanması gerektiği, isimli ve idari bir soruşturması bulunmadığı, performansının yüksek olduğu, birçok kere ödüllendirildiği, misyonunu çabayla yerine getirdiği, münasebet gösterilmeden süreç tesis edildiği, Birlikte değerlendirmeye tabi tutulup da emekli edilmeyen çalışanla kendisi ortasında tercih yapılırken hangi objektif kriterin uygulandığını yönetimin ispat etmek zorunda olduğu, hukuk güvenliği, eşit muamele ve haklı beklentilerin korunması unsurlarının ihlal edildiği, yapılan düzenlemenin terfi piramidini düzeltme argümanında olmasına Karşın üst rütbelerde yeni takım şişkinliğine neden olduğu, bulunduğu rütbede birinci yılını dahi doldurmadan gerekçesiz bir halde emekli edildiği, bulunduğu pozisyona liyakatiyle geldiği, süreç tesis edilirken gerçek bir kıymetlendirme yapılmadığı, yeni yasal düzenlemeye ait Yönetmelik’in süreçten yirmi üç gün sonra yürürlüğe girdiği, anayasal haklarının ihlal edildiği belirtilerek ısrar kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI:
Davalı yönetim tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ .’ÜN KANISI:
Temyiz isteminin kabulü ile idare Mahkemesi ısrar kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Yargıcının açıklamaları dinlendikten ve evraktaki dokümanlar incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE MÜNASEBET:
MADDİ OLAY:
Emniyet genel Müdürlüğü Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı buyruğunda 1. Sınıf güvenlik müdürü olarak misyon yapan davacı, güvenlik genel Müdürlüğü Yüksek Kıymetlendirme Şurasının . tarih ve . sayılı kararı ile 3201 sayılı güvenlik Örgüt Kanunu’nun süreksiz 27. hususu uyarınca resen emekliye sevk edilmiştir.
Bunun üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3201 sayılı güvenlik Örgüt Kanunu’nun (04/04/2015 tarih ve 29316 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6638 sayılı Kanun’un 32. unsuruyla eklenen) Süreksiz 27. hususunda, “01/01/2015 tarihi prestijiyle, Birinci Sınıf güvenlik Müdürü rütbesini ihraz edenlerden güvenlik genel Müdür Yardımcısı, Teftiş Konseyi Lideri, Polis Akademisi Lideri, özel Emniyet Denetleme Lideri, Birinci Hukuk Müşaviri, Daire Lideri, Vilayet güvenlik Müdürü, güvenlik Müşaviri, Polis Moral Eğitim Merkezi Müdürü, Akademi reis Yardımcısı, Polis Amirleri Eğitimi Merkezi Müdürü, Teftiş Şurası reis Yardımcısı, Teftiş Şurası Küme Amiri, Polis Uğraş Yüksek Okulu Müdürü, Polis Uğraş Eğitim Merkezi Müdürü ve Polis Eğitim Merkezi Müdürü takımlarında bulunanlar dışında kalanlar ile 01/01/2015 tarihi prestijiyle İkinci, Üçüncü ve Dördüncü Sınıf güvenlik Müdürü rütbesini ihraz edenlerden emeklilik yahut yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için Gerekli kuralları haiz olanlar; bu unsurun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde Yüksek Kıymetlendirme Heyetinin teklifi ve İçişleri Bakanının onayı ile resen emekliye sevk edilebilir. Bu halde emekliye sevk edilenler hakkında da 55 inci hususun yirmi birinci fıkrası kararları uygulanır.” kararına yer verilmiştir.
Anılan kanun unsurunun münasebetinde de, “3201 sayılı Kanuna eklenen süreksiz 27 nci unsurla; kıdeme dayalı otomatik terfi sistemi nedeniyle bozulan takım piramidinin düzeltilmesi, takım sayılarının 55 inci unsur ile belirlenen oranlara çekilmesi için, Özellikle yığılmalar meydana gelen güvenlik müdürü rütbesinde bulunan çalışandan emeklilikle ilgili kuralları haiz olanların resen emekli edilmesine yönelik düzenlemeye gidilmiştir. Bu formda emekli edilecek işçinin mağdur edilmemesi bakımından, Türk Silahlı Kuvvelerinde olduğu üzere, bunlara aşikâr bir ölçü kadrosuzluk tazminatının ıslak haddine kadar ödenmesi öngörülmüştür.” açıklamasına yer verilmiştir.
HUKUKİ KIYMETLENDİRME:
Yukarıda yer verilen kanun kararları ile münasebetleri bir ortada değerlendirildiğinde, Kanun’un emelinin, güvenlik hizmetlerinin hizmet gereklerine Müsait olarak yürütülebilmesi için her bir rütbede muhtaçlık duyulan güvenlik amirlerinin takım sayılarının belirlenmesi ve sayıları Kanunla belirlenen bu takımlara atamalarda liyakat prensibi çerçevesinde bir değerlendirmeye ve seçmeye İmkan sağlanması olduğu anlaşılmaktadır. Bu kapsamda, 01/01/2015 tarihi prestijiyle birtakım Yönetim takımlarında bulunanlar dış Birinci, İkinci, Üçüncü ve Dördüncü Sınıf güvenlik Müdürü rütbesini elde edenlerden emeklilik yahut yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için Gerekli koşulları haiz olanların, hususun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde resen emekliye sevk edilebileceği düzenlenmiş olup düstur uyarınca bunlardan lakin Yüksek Kıymetlendirme Konseyinin Teklif ettiği ve İçişleri Bakanının onayladığı şahısların resen emekliye sevk edilebileceği ve bu halde emekliye sevk edilenler hakkında da 55. unsurun 21. fıkrasında yer Meydan kadrosuzluk tazminatının ödenmesine ait kararların uygulanacağı karar altına alınmıştır.
Söz konusu kanun kararı ile yönetime, resen emekliye sevk edeceği çalışanı belirleme konusunda takdir yetkisi tanındığı Aleni olmakla birlikte, yönetime tanınan takdir yetkisinin kullanımının mutlak ve sınırsız olmayıp halk faydası ve hizmet gerekleriyle sonlu olduğu ve bu açıdan yargı kontrolüne tabi bulunduğu idare Hukukunun bilinen unsurlarındandır.
Nitekim, dava konusu sürecin desteği olan kanun kararının iptali istemiyle açılan davada verilen Anayasa Mahkemesinin 04/05/2017 tarih ve E:2015/41, K:2017/98 sayılı kararında da; yönetime tanınan takdir yetkisinin, keyfilik manasına gelmeyip halk faydasını gerçekleştirmek emeliyle ve objektif kriterlere Müsait olarak kullanılabileceği, yönetimin bu yetkisini kullanırken halk hizmetinin daha yeterli işlemesi yahut halk faydası maksadıyla süreç yapabileceği, bunun için ise Laf konusu takımlarda çalışanlar istikametinden birtakım ayırt edici objektif kriterlerin kullanılmasının gerektiği konularına vurgu yapılmış ve anılan kanun kararının Anayasa’ya karşıtlık taşımadığı sonucuna varılarak iptal isteminin reddine karar verilmiştir. Bunun yanında, Laf konusu kriterlerin uygulanması sırasında eşit, objektif ve istikrarlı bir uygulamanın sağlanması hukuk devleti prensibinin Mecbur bir sonucudur.
Dava evrakının ve emsal nitelikte olan Danıştay İdari Dava Daireleri Şurası temeline kayıtlı öbür evrakların incelenmesinden; davalı idarece yapılan değerlendirmelerde, misyonuna devam ettirilen çalışanın, Bazen Vakit sicil not ortalaması yüksek olmasına Karşın Ödül ve takdirnameler, eğitim ve tahsille kazanılan bilgi, marifet bakımından re’sen emekli edilen çalışanın gerisinde kaldığı, Bazen Vakit Ödül ve takdirnameler, eğitim ve tahsille kazanılan bilgi, maharet bakımından başkalarından önde olan işçinin geçirdiği soruşturmalar ve aldığı cezalar dikkate alınarak vazifesine devam ettirilmediği; bir çalışanın vazifesine devam edebilmesi için önünde Mani olan bir fiilin diğer bir işçi için Mani görülmediği; hasebiyle, davalı idarece yapılan değerlendirmede dikkate alındığı belirtilen, işçinin, geçmiş hizmetleri, haklarındaki soruşturma ve cezalar, performans puanları, temsil ve yöneticilik yetenekleri, özgüveni, verimlilik ve gibisi özelliklerinin gözetilmesinde eşit, objektif ve istikrarlı bir uygulamanın bulunmadığı, bunlardan birine öncelik verilmiş ise bunun münasebetlerinin açıklanmadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, belgede yer Meydan Yüksek Kıymetlendirme Konseyi kararında her ne kadar, işçinin, geçmiş hizmetleri, haklarındaki soruşturma ve cezalar, performans puanları, temsil ve yöneticilik yetenekleri, özgüveni, verimlilik ve gibisi özellikleri dikkate alınarak bir kıymetlendirme yapıldığı belirtilmiş ise de; uyuşmazlık konusu devirde vazifesine devam ettirilen çalışana ait listeler ile listelerde yer Meydan işçinin kıdem, sicil, Ödül ve takdirnameler, eğitim ve tahsille kazanılan bilgi, marifet ve davranışlar ile geçmişte alınmış cezalar, geçirilen ve devam eden soruşturma bilgileri göz önüne alındığında, davalı idarece, üstte belirtilen ölçütlerin uygulanmasında eşit, objektif ve istikrarlı formda süreç tesis edildiğinin ortaya konulamadığı anlaşıldığından, dava konusu süreçte hukuka uyarlık, davanın reddi yolundaki idare Mahkemesi ısrar kararında hukuksal isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. Davanın üstte özetlenen münasebetle reddine ait … idare Mahkemesinin . tarih ve E:., K:. sayılı ısrar kararının BOZULMASINA,
3. Yine bir karar verilmek üzere evrakın … idare Mahkemesine gönderilmesine,
4. Bu kararın bildirim tarihini izleyen günden itibaren 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu Aleni olmak üzere, 03/11/2022 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.
Yorum Yok